Alevi Bilgileri web sitesi ekibi olarak, Alevilikle ilgili bilimsel makaleler ve diploma tezleri yayınlamaya devam ediyoruz. Aşağıdaki yazıda Sultan Gözükızıl Ocağı ve Karapaça Cemi ile ilgili bilgiler bulabilirsiniz.
Sultan Gözükızıl Ocağı ve Karapaça Cemi*
Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Türk boyları eski inanç ve uygulamalarını da beraberlerinde getirerek yaşatmışlardır. Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli bölgelerden biri de Ardahan’dır. Ardahan ve özellikle Damal ilçesi Alevilik inancının yaşatılması bakımından önemli bir yere sahiptir. Öteki inançlardan insanlarca “Alevi” ya da “Türkmen” olarak adlandırılan bölgedeki Aleviler, Ardahan’ın Göle, Hanak ve Damal ilçelerinde yaşamaktadırlar. Ancak Alevi nüfus yoğun olarak Damal ilçesinde yaşamaktadır. Bölgedeki Aleviler çoğunlukla burada güçlü olan Alevi ocağının etkisiyle “Gözükızıllar” olarak tanınmaktadırlar.
Ardahan/Damal Alevileri, Kalafat’ın da belirttiği gibi (2007:209) inanç ve uygulamalarındaki bazı farklılıklar nedeniyle “Bektaşi” ve “Hüseyini” kolları olmak üzere ikiye ayırır. Bölgedeki köylerde her iki koldan da Alevilerin ikamet ettikleri, dedelerinin ayrı olduğu bilinmektedir. Bektaşilerin dedelerinin Çorum ve Sivas’tan gelirken, Hüseyni kolunun dedelerinin Sivas, Antep ve Maraş’tan geldiği söylenmektedir. Garip Musa Ocağına bağlı Bektaşi kolunun “pençeli” olarak, Sultan Gözükızıl Ocağına bağlı Hüseynilerin ise “erkânlı” veya “tarikli” olarak isimlendirildikleri bilinmektedir. Bu farklılık ise musahiplik ceminde ikrar sırasında pençe ya da tarik denilen bir değnek kullanmalarından kaynaklanmaktadır. Gözükızıl Ocağına bağlı Alevilerin hepsi Damal ve Hanak’ın köylerinde yaşamakta ve inançlarını köylerine ait cem evlerinde yerine getirmektedirler.
Bu yazı academia.edu sitesinden alınmıştır. Yazı Türk Kültürü Ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 2013 de yayınlanmıştır.
Yazarları Prof. Dr Hüseyin TÜRK’e Yrd. Doç Dr. Zeki UYANIK’a ve Arş Gör Arif KALA’ya teşekkür ederiz.
